Cơ cấu trả lương dựa trên hiệu suất có thể khuyến khích nhân viên làm việc chăm chỉ hơn. Tuy nhiên điều đó cũng có thể gây ra mức độ căng thẳng cao ở người lao động và giảm mức độ hài lòng trong công việc.
Bài viết này dành cho các chủ doanh nghiệp đang cân nhắc các mô hình trả lương dựa trên hiệu suất cho nhân viên của họ, bởi đây được xem là con dao hai lưỡi.
Trả lương dựa trên hiệu suất là gì?
Đúng như tên gọi, trả lương dựa trên hiệu suất là một cách để trả công cho những đóng góp của nhân viên cho một công ty. Hãy nghĩ về một nhân viên bán xe với giao kèo chỉ tính hoa hồng theo sản phẩm: Nếu ngày hôm đó không có xe nào bán được, doanh nghiệp không tạo ra doanh thu, vì vậy nhân viên cũng không nhận được đồng nào.
Cơ cấu trả lương này đảm bảo rằng chỉ những nhân viên có hiệu suất cao nhất mới tồn tại được. Nhiều doanh nghiệp cho rằng đó là một cách tuyệt vời để cải thiện hiệu suất của nhân viên.
Tuy nhiên, những người làm nghề được trả lương theo cách này không hẳn sẽ dễ kiếm được nhiều tiền hơn những người được trả lương theo cách khác. Hoa hồng khi bán một căn nhà có thể cao, nhưng những lần chốt được đơn có thể cách nhau khá xa. Tóm lại, trả lương dựa trên hiệu suất là rất hợp lý nếu nhân viên làm tốt và công ty hoạt động suôn sẻ, nhưng nó không lý tưởng trong mọi trường hợp.
Ưu và nhược điểm của trả lương dựa trên hiệu suất
Có những thuận lợi và khó khăn khi áp dụng mô hình trả lương dựa trên hiệu suất.
Ưu điểm
- Cải thiện khả năng tuyển dụng và giữ chân nhân tài có hiệu suất cao: Đối với những người hoạt động hiệu quả nhất, việc hiểu họ kỳ vọng điều gì và khuyến khích họ đạt được/vượt qua những kỳ vọng đó để gặt hái phần thưởng sẽ thực sự kích thích ham muốn ở lại cống hiến cho công ty. Đổi lại, bộ phận nhân sự có thể phân tích phẩm chất của những người hoạt động tốt nhất này và xác định những đặc điểm đó ở các ứng viên tiềm năng để xây dựng đội ngũ nhân viên lý tưởng.
- Hé lộ các khía cạnh cần cải thiện: Trả lương dựa trên hiệu suất giúp các nhà lãnh đạo doanh nghiệp xác định những nhân viên hoạt động kém và phân tích lý do. Từ đó, bạn có thể khám phá các khía cạnh cần cải thiện trong doanh nghiệp của mình. Chẳng hạn như quy trình đào tạo, giám sát và giao tiếp.
- Tăng năng suất: Theo bản chất của cơ cấu lương thưởng này, những nhân viên đóng góp nhiều hơn cho công ty được trả nhiều hơn, khuyến khích năng suất cao hơn. Các công ty sử dụng chế độ trả lương theo hiệu suất thường đặt deadline sát sao, thúc đẩy các thành viên hoàn thành nhiệm vụ tốt hơn trong thời gian ngắn hơn.
- Đặt ra những kỳ vọng rõ ràng: Trả lương dựa trên hiệu suất đặt phần lớn quyền kiểm soát lương thưởng vào tay nhân viên, giúp họ có thể tự tăng lương. Điều này không chỉ mang lại cho nhân viên nhiều quyền lực hơn đối với việc trả lương của họ, mà còn thiết lập kỳ vọng rõ ràng về việc tăng lương. Qua đó, giảm thông tin sai lệch và tăng cường sự minh bạch về vấn đề này.
Nhược điểm
- Nguy cơ đánh giá cao số lượng thay vì chất lượng: Định lượng thành tích là tiêu chuẩn tự nhiên cho phương thức trả lương này. Do đó bạn nên nhấn mạnh tầm quan trọng của công việc chất lượng cao khi giao nhiệm vụ để tránh làm việc vội vàng, chú trọng thành tích.
- Có thể ảnh hưởng tiêu cực đến văn hóa công ty: Không phải tất cả mọi người đều phù hợp phát triển ở môi trường tính lương dựa trên hiệu suất. Những thành viên không cảm thấy thoải mái trong môi trường cạnh tranh có thể không đánh giá cao cách trả lương này. Nó có thể phá vỡ sự hợp tác và làm việc theo nhóm, vì trả lương dựa trên hiệu suất có xu hướng tập trung vào thành tích của một cá nhân hơn là thành tích của nhóm. Nó cũng có thể dẫn đến gia tăng căng thẳng và làm chùng tinh thần của nhân viên, cả hai điều này đều ảnh hưởng rất nhiều đến văn hóa công ty.
- Khó thay đổi: Ngay cả khi bạn nhận thấy một phương thức trả lương khác sẽ hoạt động tốt hơn cho toàn công ty nhưng thật khó để thay đổi. Việc cố gắng thay đổi nó có thể khiến công ty của bạn phải trả giá bằng việc những người làm việc tốt nhất sẽ ra đi.
Nếu bạn muốn áp dụng hình thức trả lương dựa trên hiệu suất để tạo động lực cho nhân viên của mình, điều đó không có gì sai. Điều quan trọng là luôn luôn nhắc nhở nhân viên rằng thành công và tiền lương của họ nằm trong tay họ, theo cách trao quyền và kích thích phấn đấu. Lập bảng thành tích và đặt mục tiêu, hiển thị tiến trình đạt được những mục tiêu đó để thúc đẩy mọi người
Bạn cũng treo sẵn phần thưởng khích lệ, chẳng hạn như xe đạp, bảng điều khiển trò chơi mới nhất, tai nghe Bluetooth, máy tính xách tay, thẻ quà tặng hoặc vé tham dự sự kiện. Đặt tất cả trong một tủ trưng bày sẽ khiến nhân viên luôn hào hứng và tạo động lực để họ tập trung làm việc chăm chỉ hơn.
Các lựa chọn thay thế cho trả lương dựa trên hiệu suất
Trả lương dựa trên hiệu quả hoạt động khá phổ biến trong ngành đầu tư, chẳng hạn như đối với quỹ đầu cơ và các nhà quản lý danh mục đầu tư. Nhưng phương thức trả lương toàn diện (tính theo thời gian làm việc thay vì theo kết quả đạt được) phổ biến hơn trong hầu hết các ngành khác. Nhìn chung, nhân viên thường được trả lương dựa trên hiệu suất trong bối cảnh đó là phần thưởng thêm vào, không phải khoản lương cứng chắc chắn sẽ nhận được.
Bạn nên xem xét một số cơ cấu lương thưởng khác trước khi quyết định xem việc trả lương dựa trên hiệu suất có phù hợp với đội ngũ nhân viên của mình hay không. Trả lương theo giờ và gói lương theo năm là những hình thức phổ biến nhất đối với nhân viên và thường bao gồm các quyền lợi như bảo hiểm và tăng lương hàng năm.
Tóm lại, trả lương dựa trên hiệu suất không dành cho tất cả mọi người. Trong khi một số nhân viên phát triển mạnh nhờ nó, những người khác cần một khoản lương ổn định để cảm thấy yên tâm. Với một kế hoạch khuyến khích được thực hiện đúng cách, việc trả lương dựa trên hiệu suất có thể phù hợp với các công ty thuộc bất kỳ quy mô nào. Nhưng đừng bỏ quên việc xem xét nhu cầu của nhân viên và các lựa chọn thay thế khác.
(Nguồn: Business News Daily)