Trình bày ý tưởng kinh doanh là một trong những phần khó khăn nhất trong hành trình khởi nghiệp của bất kỳ doanh nhân nào. Cách trình bày không khéo léo có thể cản trở tầm nhìn của bạn và bỏ lỡ cơ hội kêu gọi nguồn tài chính cần thiết để biến tầm nhìn đó thành hiện thực.
Dù khó khăn nhưng bạn có thể thực hiện các bước dưới đây để đảm bảo cơ hội thành công lớn hơn.
1. Biết rõ bạn đang trình bày với ai
Một số doanh nhân cố gắng tiếp cận với càng nhiều nhà đầu tư càng tốt. Dù lĩnh vực bạn cần kêu gọi đầu tư thực sự không phù hợp với họ hoặc giai đoạn đầu tư chưa hợp lý. Chúng ta cần hiểu một điều rằng một khi đã chấp nhận một khoản đầu tư, vấn đề không chỉ liên quan đến tiền bạc. Đó là một mối quan hệ đối tác. Do đó, bạn phải thực hiện thẩm định và nghiên cứu các nhà đầu tư tiềm năng trước khi kêu gọi đầu tư.
Khi nghiên cứu, hãy tự hỏi:
- Họ đầu tư vào những ngành nào? Một số công ty tập trung vào các lĩnh vực cụ thể. Ví dụ: Rethink Education là một quỹ đầu tư mạo hiểm chuyên đầu tư vào các công ty khởi nghiệp công nghệ giáo dục ở giai đoạn đầu và giai đoạn tăng trưởng, trong khi Blockchain Capital chỉ tài trợ cho các công ty tiềm năng trong thị trường tiền điện tử.
- Họ đầu tư vào giai đoạn nào? Nếu bạn đang trong giai đoạn mới bắt đầu, bạn sẽ không nhận được vốn chủ sở hữu tăng trưởng – dành cho các công ty “cứng cáp” hơn đang cần vốn để mở rộng hoạt động, thâm nhập thị trường mới hoặc mua lại một doanh nghiệp khác. Trước khi đi “chào hàng” ý tưởng của mình, bạn nên ước tính sơ bộ về số tiền và nguồn lực bạn cần để tung ra thị trường, sau đó liên kết với các nhà đầu tư có thể trợ giúp trong giai đoạn cụ thể.
- Hồ sơ theo dõi của nhà đầu tư như thế nào? Tìm hiểu sâu hơn về kinh nghiệm và lịch sử đầu tư của nhà đầu tư để xác định kiến thức nền tảng mà họ có thể đã có và liệu doanh nghiệp của bạn có phù hợp hay không. Thông tin này sẽ cho phép bạn điều chỉnh cách trình bày ý tưởng và xác định xem đây có phải là người/quỹ phù hợp để hợp tác hay không.
2. Trình bày về bản thân, không chỉ ý tưởng
Mặc dù ý tưởng và kỹ năng rất quan trọng, nhưng tính cách của bạn cũng quan trọng không kém. Theo nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Kinh doanh Harvard, sự quan tâm của các nhà đầu tư mạo hiểm đối với một công ty khởi nghiệp thường dành cho tính cách và mức độ đáng tin của nhà sáng lập, nhiều hơn cả năng lực của người đó.
Các nhà đầu tư cũng muốn biết họ đang tham gia hợp tác với những người phù hợp. Jennifer Fonstad, đồng sáng lập của Aspect Ventures, thừa nhận trên tờ Entrepreneurship Essentials rằng công ty đầu tư của bà đặc biệt chú ý đến động lực của nhóm sáng lập. Họ muốn biết liệu những người sáng lập đã làm việc cùng nhau trước đây hay chưa, liệu những người được tuyển dụng ban đầu của công ty khởi nghiệp có các kỹ năng bổ sung hay không, liệu bạn có linh hoạt, cởi mở và sẵn sàng chấp nhận các quan điểm khác nhau hay không.
Hãy nghĩ về điều này khi bạn chuẩn bị trình bày ý tưởng kinh doanh. Nếu các nhà đầu tư hỏi xoáy, bạn có phòng thủ không? Khi họ yêu cầu các dự báo tài chính, bạn có định phóng đại các con số không? Hy vọng rằng câu trả lời của bạn là “Không”, vì bất kỳ nhà đầu tư nào cũng muốn hợp tác với những người trung thực mà họ có thể tin tưởng.
3. Kể một câu chuyện
Khi mô tả ý tưởng kinh doanh, hãy tập trung vào vấn đề bạn đang giải quyết và cách bạn giải quyết nó tốt hơn đối thủ cạnh tranh. Bạn có thể làm điều này bằng cách trình bày một tình huống thực tế, trong đó bạn mô tả điểm khó khăn mà khách hàng hiện tại hoặc tương lai phải đối mặt và cách sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn khắc phục vấn đề. Điều này có thể giúp thu hút các nhà đầu tư ở góc độ cá nhân và truyền cảm hứng để họ thấy tiềm năng của ý tưởng.
Bằng cách bổ sung một câu chuyện hấp dẫn, bạn có thể vẽ nên bức tranh toàn cảnh hơn về tương lai của công ty khởi nghiệp và làm nổi bật cơ hội trên thị trường một cách hiệu quả hơn.
4. Đi vào chi tiết
Có thể bạn đang kêu gọi đầu tư cho giai đoạn ban đầu, nhưng hãy cố gắng bao gồm cả những chi tiết cụ thể trong tài liệu gửi các nhà đầu tư. Xác định ngắn gọn đề xuất của bạn và chia sẻ khẩu hiệu (tagline) đáng nhớ để các nhà đầu tư suy nghĩ về nó sau khi rời khỏi cuộc họp. Hãy truyền tải chi tiết:
- Quy mô của thị trường
- Kế hoạch thu hút và giữ chân khách hàng
- Cách bạn chạy các chương trình thử nghiệm nhanh chóng, ít tốn kém để xác định sự phù hợp với thị trường sản phẩm
- Kế hoạch kiếm tiền từ doanh nghiệp và tạo ra doanh thu
- Số vốn đầu tư cần thiết
Các nhà đầu tư không thích những dự đoán thiếu thực tế. Do đó, đừng bỏ lỡ cơ hội trình bày những điểm chi tiết chứng minh tính khả thi của ý tưởng.
5. Vẽ lộ trình
Mặc dù bạn đang ở giai đoạn đầu của doanh nghiệp, nhưng các nhà đầu tư muốn biết cuối cùng họ sẽ kiếm tiền bằng cách nào. Để cố gắng thuyết phục, hãy làm nổi bật chiến lược rút lui (kế hoạch khi kinh doanh không thuận lợi) bằng các phương án dễ lựa chọn.
Các chiến lược rút lui phổ biến nhất bao gồm:
- Mua lại: Khi một công ty mua hầu hết hoặc tất cả cổ phiếu của công ty khác để giành quyền kiểm soát
- Sáp nhập: Khi hai công ty hiện tại hợp nhất thành một công ty mới
- Phát hành công khai lần đầu (IPO): Khi một công ty tư nhân phát hành đợt bán cổ phiếu đầu tiên ra công chúng và có thể bắt đầu huy động vốn từ các nhà đầu tư đại chúng
Mỗi nhà đầu tư ưu tiên các dữ liệu và thông tin khác nhau. Tuy nhiên, nếu bạn bắt đầu bằng cách chọn đúng nhà đầu tư và sau đó điều chỉnh nhu cầu của họ với cơ hội thị trường, đề xuất giá trị doanh nghiệp và chiến lược rút lui hợp lý, bạn sẽ có cơ hội thành công.
(Nguồn: Harvard Business School Online)