“Một nhà lãnh đạo giỏi luôn phải…”
Hãy dành một phút để suy nghĩ và hoàn thành câu trên. Nó có thể tiết lộ nhiều điều về phong cách lãnh đạo của bạn. Sau đó, hãy đọc hết bài viết này để tìm câu trả lời hoàn chỉnh cho riêng mình nhé.
Tại sao bạn cần xác định phong cách lãnh đạo của mình?
Hiểu được phong cách lãnh đạo phù hợp nhất với tính cách của mình không chỉ giúp bạn trở thành một nhà lãnh đạo tốt hơn mà còn giúp bạn có khả năng làm chủ bản thân trong nhiều tình huống.
Bạn sẽ nắm được những phẩm chất tốt nhất của mình để phát huy tối đa, đồng thời nhận thức rõ hơn về những gì cần làm để cải thiện điểm yếu và trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình. Phong cách lãnh đạo ảnh hưởng đến cách bạn kết nối và giao tiếp với nhân viên, tác động đến cách nhân viên làm việc, cách giải quyết mâu thuẫn và còn nhiều hơn những gì bạn có thể hình dung.
Điều quan trọng cần lưu ý là bạn không nhất thiết phải sử dụng duy nhất một phong cách cho mọi tình huống. Phong cách chủ đạo của bạn có thể là kiểu A, nhưng trong hoàn cảnh cần thiết, hãy linh động thành kiểu B, kiểu C nếu bắt buộc phải làm thế. Hiệu quả công việc nên được đặt lên hàng đầu.
Các phong cách lãnh đạo phổ biến
Các nhà lãnh đạo có thể rất khác nhau về độ tuổi, giới tính và kiểu tính cách. Điểm chung của họ là khả năng truyền cảm hứng cho người khác để hoàn thành công việc và mục tiêu đề ra.
Mỗi người có thể sử dụng các phong cách lãnh đạo khác nhau tùy thuộc vào cách xử lý khủng hoảng, cách tương tác với nhân viên và mục tiêu hiện tại của doanh nghiệp. Tuy nhiên, một phong cách lãnh đạo nổi trội sẽ đến với bạn một cách tự nhiên nhất.
Dưới đây là 8 phong cách lãnh đạo thường thấy mà bạn có thể tham khảo.
1. Lãnh đạo đầy tớ (Servant Leadership)
Thuật ngữ “lãnh đạo đầy tớ” (hay còn gọi là “lãnh đạo phục vụ”) đã xuất hiện trong nhiều thập kỷ, đề cập đến một khái niệm mang tính cách mạng, đi ngược lại kiểu lãnh đạo chỉ huy và kiểm soát truyền thống.
Thay vì bắt mọi người phải làm gì, vai trò của các nhà lãnh đạo đầy tớ là đảm bảo nhu cầu của nhân viên được đáp ứng. Họ tập trung vào việc giúp các cá nhân đưa ra quyết định tốt hơn và sáng tạo hơn.
Một số cái tên nổi bật của phong cách lãnh đạo này là tổng thống Mỹ thứ 16 Abraham Lincoln hay mục sư Martin Luther King – người đạt giải Nobel Hòa bình năm 1964. Điểm chung của họ là kỹ năng lắng nghe tốt, sự đồng cảm, lòng vị tha và tinh thần khích lệ người khác. Họ không thực sự coi mình là ông chủ, mà xác định vai trò của mình như một người quản lý. Họ thể hiện những giá trị và hành vi mà mình muốn thấy ở người khác.
2. Lãnh đạo đích thực (Authentic Leadership)
Lãnh đạo đích thực là phong cách tập trung vào hành vi minh bạch và chính trực của người lãnh đạo, đồng thời khuyến khích nhân viên chia sẻ cởi mở các thông tin cần thiết. Sự thật luôn được đặt lên hàng đầu. Đây chính là bí quyết giúp xây dựng các mối quan hệ bền vững, mang lại hiệu quả lâu dài trong công việc.
Cách cư xử của những nhà lãnh đạo đích thực rất rạch ròi và nhất quán. Họ luôn trung thực với các giá trị của mình và không để bất cứ ai ngăn cản họ đưa ra quyết định mà họ biết là đúng đắn.
3. Lãnh đạo dân chủ (Democratic Leadership)
Đúng như tên gọi của phong cách này, những nhà lãnh đạo dân chủ sẽ đưa ra quyết định dựa trên đóng góp của các thành viên trong nhóm. Dù họ là người có quyền hành lớn nhất, mỗi nhân viên đều có tiếng nói bình đẳng vì mục tiêu chung.
Đây là một trong những phong cách lãnh đạo hiệu quả nhất, và cách thức hoạt động của nó cũng rất dễ ứng dụng, tương tự như cách đưa ra quyết định trong các cuộc họp hội đồng quản trị của doanh nghiệp.
Cụ thể, trong cuộc họp đó, nhà lãnh đạo dân chủ sẽ đưa ra một vài lựa chọn, mở một cuộc thảo luận, đón nhận và xem xét phản hồi của từng thành viên để chốt phương án, hoặc thực hiện một cuộc biểu quyết.
4. Lãnh đạo chuyên quyền (Autocratic Leadership)
Lãnh đạo chuyên quyền đối lập với lãnh đạo dân chủ. Trong phong cách lãnh đạo này, người lãnh đạo sẽ đưa ra quyết định mà không cần lấy ý kiến từ bất kỳ ai. Nhân viên không được xem xét hoặc tham khảo ý kiến trước khi doanh nghiệp thay đổi phương hướng, và phải hoàn toàn tuân thủ quyết định theo thời gian và tốc độ mà lãnh đạo yêu cầu.
Một ví dụ dễ hiểu đó là một người quản lý có thể thay đổi giờ làm việc theo ca mà không hỏi ý kiến bất kỳ ai, ngay cả những nhân viên có thể bị ảnh hưởng bởi điều này.
Trong bối cảnh hiện nay, nhiều trường hợp đã cho thấy các tổ chức duy trì nền văn hóa độc đoán như vậy sẽ không giữ được bộ máy nhân sự ổn định.
5. Lãnh đạo trao quyền (Laissez-Faire Leadership)
Thuật ngữ tiếng Pháp “Laissez-Faire” dịch theo nghĩa đen là “hãy để họ làm”, và đó chính là lý do nó được dùng để đặt tên cho phong cách lãnh đạo này. Các nhà lãnh đạo trao quyền có xu hướng tin tưởng nhân viên, tạo ra môi trường khá tự do để nhân viên được thỏa sức sáng tạo.
Bạn có thể bắt gặp phong cách lãnh đạo này trong một công ty khởi nghiệp trẻ, nơi ít có quy định cứng nhắc về giờ làm việc hoặc phong cách ăn mặc của nhân viên.
Để phong cách lãnh đạo trao quyền phát huy hiệu quả tốt nhất, nó nên được kiểm soát ở mức độ nhất định.
6. Lãnh đạo chiến lược (Strategic Leadership)
Đây là phong cách mang lại hiệu quả trong đa số trường hợp vì các nhà lãnh đạo luôn nhìn về phía trước, nắm bắt được nhịp phát triển của thị trường và luôn chuẩn bị cho những gì diễn ra tiếp theo. Họ đưa tinh thần này truyền đến đội ngũ nhân viên của mình, luôn dẫn dắt công ty đi theo đúng hướng và thúc đẩy nhân viên chú ý đến mục tiêu cuối cùng.
7. Lãnh đạo chuyển đổi (Transformational Leadership)
Nhà lãnh đạo theo phong cách này luôn tìm cách chuyển đổi và cải tiến. Mỗi nhân viên có thế có mục tiêu cơ bản cho hàng tuần hoặc hàng tháng, nhưng nhà lãnh đạo chuyển đổi sẽ liên tục đẩy họ ra ngoài vùng an toàn của mình.
Nói cách khác, để phát triển được cùng tốc độ với công ty, bạn sẽ phải hoàn thành những mục tiêu ngày càng thách thức hơn.
Kiểu lãnh đạo này rất được khuyến khích trong những môi trường cạnh tranh khốc liệt và nhân viên cũng sẽ được thúc đẩy để bứt phá rất nhiều. Tỷ phú Elon Musk với đầu óc phi thường và cách làm việc có phần lập dị là kiểu nhà lãnh đạo chuyển đổi đặc trưng.
8. Lãnh đạo huấn luyện (Coach-Style Leadership)
Tương tự như huấn luyện viên của một đội thể thao, nhà lãnh đạo này tập trung vào việc xác định và nuôi dưỡng sức mạnh cá nhân của từng thành viên. Họ cũng nghiên cứu chiến lược để quá trình làm việc nhóm diễn ra hiệu quả hơn. Phong cách này có điểm tương đồng với phong cách lãnh đạo chiến lược và lãnh đạo dân chủ, nhưng nhấn mạnh hơn vào sự phát triển và thành công của cá nhân.
Thay vì buộc tất cả nhân viên phải tập trung vào các kỹ năng và mục tiêu giống nhau, nhà lãnh đạo này có thể xây dựng một đội trong đó mỗi nhân viên có một khả năng chuyên môn khác nhau. Thông qua các buổi họp hoặc đào tạo nội bộ, họ cũng có thể khuyến khích nhân viên học hỏi lẫn nhau về kỹ năng và đưa ra những phản hồi mang tính xây dựng.
Như đã nhắc đến ở đầu bài, hầu hết các nhà lãnh đạo sẽ tiến bộ thông qua việc áp dụng nhiều phong cách lãnh đạo xuyên suốt sự nghiệp của họ. Bạn đang lãnh đạo theo phong cách nào và muốn thay đổi điều gì để trở thành một nhà lãnh đạo hiệu quả hơn? Cùng thảo luận nhé.